Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?

Thuế TNCN là gì?

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một loại thuế trực thu, được áp dụng đối với cá nhân có thu nhập. Đây là khoản tiền mà mỗi người có thu nhập phải nộp vào ngân sách nhà nước, được tính dựa trên một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác sau khi đã được giảm trừ. Mục đích của thuế TNCN là đảm bảo rằng mọi người đóng góp công bằng vào ngân sách nhà nước, đặc biệt là những người có thu nhập cao hơn.

Một điểm đáng lưu ý là thuế TNCN không áp dụng đối với những cá nhân có thu nhập thấp, điều này giúp làm giảm khoảng cách giữa các tầng lớp trong xã hội và tạo ra một hệ thống thuế công bằng hơn. Theo quy định tại Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, đối tượng nộp thuế bao gồm cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Cá nhân cư trú được xác định là những người có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, như nhà thuê hoặc nơi ở đăng ký thường trú. Ngược lại, cá nhân không cư trú là những người không đáp ứng được những điều kiện này.

Thông qua quy định này, hệ thống thuế TNCN không chỉ đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn góp phần vào sự công bằng xã hội, tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững.

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một trong những loại thuế trực thu quan trọng, được áp dụng đối với những cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau như tiền lương, tiền công, lợi nhuận từ đầu tư, hoặc các khoản thu nhập khác. Khoản thuế này được tính dựa trên một phần thu nhập của người nộp thuế, sau khi đã thực hiện các khoản giảm trừ hợp lệ như gia cảnh, các chi phí cần thiết trong cuộc sống. Mục tiêu chính của thuế TNCN không chỉ là đảm bảo sự công bằng trong việc đóng góp vào ngân sách nhà nước mà còn tạo điều kiện cho mọi cá nhân, đặc biệt là những người có thu nhập cao hơn, thực hiện nghĩa vụ tài chính của mình.

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là quy trình mà tổ chức hoặc cá nhân trả thu nhập thực hiện việc trừ đi một khoản thuế từ thu nhập của người nộp thuế trước khi tiến hành thanh toán. Theo quy định tại khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC, việc khấu trừ thuế này có thể áp dụng cho nhiều loại thu nhập khác nhau, trong đó có thu nhập từ tiền lương, tiền công, và các khoản thu nhập khác như từ chuyển nhượng chứng khoán, đầu tư vốn, hay trúng thưởng.

Cụ thể, khi một cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ ba tháng trở lên, tổ chức trả thu nhập sẽ thực hiện khấu trừ thuế theo Biểu thuế lũy tiến từng phần. Ngay cả khi cá nhân đó nghỉ việc trước thời hạn hợp đồng, việc khấu trừ vẫn diễn ra như bình thường. Đối với cá nhân là người nước ngoài, mức khấu trừ thuế sẽ phụ thuộc vào thời gian làm việc tại Việt Nam, được xác định qua hợp đồng hoặc văn bản cử đi làm việc.

Điều này có nghĩa là cá nhân làm việc từ 183 ngày trở lên sẽ bị khấu trừ theo biểu lũy tiến, trong khi những người làm dưới thời gian này sẽ áp dụng theo biểu thuế toàn phần. Khấu trừ thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công thực chất là tạm nộp và cuối năm, người nộp thuế sẽ tiến hành quyết toán để xác định số thuế nộp thừa hoặc thiếu, từ đó có thể yêu cầu hoàn thuế. Trong khi đó, với một số loại thu nhập khác, như tiền thưởng xổ số, tổ chức trả thu nhập sẽ khấu trừ và nộp trực tiếp vào ngân sách nhà nước. Như vậy, khấu trừ thuế thu nhập cá nhân không chỉ đảm bảo nghĩa vụ tài chính của người nộp thuế mà còn góp phần quan trọng vào ngân sách quốc gia.

Xem thêm: Thủ tục đóng thuế đất hàng năm

Không phát sinh khấu trừ có phải khai thuế không?

Việc đóng thuế TNCN giúp tăng cường nguồn lực cho ngân sách nhà nước, từ đó có thể đầu tư vào các lĩnh vực thiết yếu như giáo dục, y tế, và hạ tầng cơ sở. Đồng thời, thuế TNCN còn có vai trò quan trọng trong việc giảm bớt khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội, góp phần xây dựng một cộng đồng công bằng và phát triển. Hệ thống thuế TNCN cũng khuyến khích sự phát triển kinh tế bền vững bằng cách đảm bảo rằng những người có khả năng chi trả cao hơn sẽ đóng góp một phần công bằng hơn cho xã hội.

Theo quy định tại điểm d khoản 6 Điều 8 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, tổ chức và cá nhân chi trả thu nhập từ tiền lương, tiền công có trách nhiệm khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho các cá nhân mà họ ủy quyền, bất kể có phát sinh khấu trừ thuế hay không. Điều này có nghĩa là ngay cả khi không có khoản khấu trừ nào được thực hiện, tổ chức vẫn phải thực hiện nghĩa vụ khai quyết toán. Trong trường hợp tổ chức hoặc cá nhân không phát sinh trả thu nhập trong tháng, quý nào, họ sẽ không phải thực hiện việc khai quyết toán thuế TNCN.

Thêm vào đó, theo điểm e khoản 3 Điều 7 Nghị định 126/2020, được bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 Nghị định 91/2022, nếu trong tháng hoặc quý đó tổ chức không phát sinh khấu trừ thuế TNCN, họ cũng không cần phải nộp hồ sơ khai thuế. Như vậy, có thể thấy rõ rằng nếu trong năm tính thuế mà tổ chức không phát sinh trả lương cho bất kỳ người lao động nào, họ không cần thực hiện quyết toán thuế TNCN. Ngược lại, nếu có phát sinh trả lương, tổ chức phải thực hiện khai quyết toán thuế mà không cần quan tâm đến việc có khấu trừ thuế hay không. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế của mình, đồng thời cũng đảm bảo rằng mọi cá nhân đều được ghi nhận trong hệ thống thuế.

Mời bạn xem thêm:

• Mẫu phụ lục hợp đồng thuê đất năm 2024
• Thủ tục thuê đất 50 năm diễn ra như thế nào?
• Giấy phép kinh doanh hộ gia đình có phải đóng thuế không?

Câu hỏi thường gặp