Quy định về hợp đồng mua bán xe như thế nào?
Hợp đồng mua bán xe là một thỏa thuận pháp lý giữa bên bán và bên mua về việc chuyển nhượng quyền sở hữu chiếc xe từ người bán sang người mua, với điều kiện người mua phải thanh toán một khoản tiền hoặc thực hiện nghĩa vụ tài chính khác. Đây là một loại hợp đồng dân sự, có giá trị pháp lý, được sử dụng khi các bên muốn thực hiện giao dịch mua bán xe máy, ô tô hoặc các phương tiện giao thông khác.
Theo quy định tại Điều 430 Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13, hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên bán đồng ý chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản cho bên mua, và bên mua có nghĩa vụ trả tiền cho bên bán theo những điều khoản đã thỏa thuận. Đây là hình thức giao dịch phổ biến trong các giao dịch dân sự, bao gồm nhiều loại tài sản khác nhau, từ hàng hóa, máy móc đến xe cộ, bất động sản… Hợp đồng mua bán tài sản không chỉ xác định quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia mà còn là cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mỗi bên trong suốt quá trình giao dịch.
Theo Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản được hiểu là các vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản có thể được phân thành hai loại chính: bất động sản và động sản. Trong đó, động sản là những tài sản có thể di chuyển được, ví dụ như xe máy, ô tô, máy móc, thiết bị. Đặc biệt, đối với các tài sản là động sản, mặc dù không yêu cầu phải thực hiện thủ tục đăng ký sở hữu chung, nhưng đối với những loại động sản như xe máy, ô tô, việc đăng ký sở hữu lại là yêu cầu bắt buộc theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo Thông tư 24/2023/TT-BCA về đăng ký xe, việc đăng ký xe máy và ô tô nhằm xác lập quyền sở hữu hợp pháp của người mua, đồng thời tạo cơ sở để quản lý và kiểm soát các phương tiện giao thông. Quy trình đăng ký này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người mua mà còn đảm bảo an toàn và minh bạch trong giao dịch mua bán tài sản là phương tiện giao thông.
Mẫu hợp đồng mua bán ô tô cũ mới năm 2025
Hợp đồng mua bán xe là một loại thỏa thuận pháp lý quan trọng giữa bên bán và bên mua, trong đó bên bán cam kết chuyển nhượng quyền sở hữu chiếc xe cho bên mua, và bên mua có nghĩa vụ thanh toán một khoản tiền hoặc thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác đối với bên bán. Đây là một hình thức hợp đồng dân sự, có giá trị pháp lý rõ ràng và được quy định tại các điều khoản của Bộ luật Dân sự, giúp điều chỉnh các giao dịch liên quan đến việc mua bán, chuyển nhượng tài sản, trong đó xe máy, ô tô hay các phương tiện giao thông khác là đối tượng giao dịch phổ biến. Mời quý bạn đọc tải xuống Mẫu hợp đồng mua bán ô tô cũ mới năm 2025 tại bài viết sau:
Những lưu ý khi lập hợp đồng mua bán ô tô cũ
Hợp đồng mua bán xe không chỉ là một thủ tục hành chính đơn thuần mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi của các bên, đồng thời đảm bảo rằng giao dịch mua bán được thực hiện hợp pháp, công bằng và minh bạch. Những lưu ý khi lập hợp đồng mua bán ô tô cũ như sau:
Các bên tham gia ký kết hợp đồng
Mặc dù trên giấy tờ đăng ký xe, thông thường chỉ có tên của một người đứng tên sở hữu, nhưng trong trường hợp xe máy, ô tô được mua sắm trong thời kỳ hôn nhân thông qua các hình thức như mua bán, đấu giá, hay các hình thức khác mà có sự đóng góp của cả hai vợ chồng, thì chiếc xe đó vẫn được coi là tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Điều này dựa trên nguyên tắc pháp lý của Bộ luật Dân sự, theo đó tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân từ thu nhập, đóng góp của cả hai vợ chồng sẽ được xác định là tài sản chung, bất kể tài sản đó chỉ đứng tên một trong hai người. Vì vậy, trong trường hợp giao dịch mua bán xe, khi thực hiện hợp đồng, bên bán cần phải liệt kê đầy đủ thông tin của cả hai vợ chồng, bao gồm họ tên, năm sinh, số Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân, số hộ chiếu (nếu có), ngày cấp và cơ quan cấp, địa chỉ thường trú, số điện thoại liên hệ và các thông tin cá nhân khác của cả hai vợ chồng. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng trong hợp đồng và xác định rõ quyền sở hữu tài sản, tránh các tranh chấp có thể xảy ra sau này.
Trong trường hợp tài sản là riêng của một trong hai vợ chồng, khi thực hiện hợp đồng mua bán xe, người sở hữu tài sản cần phải nêu rõ căn cứ pháp lý chứng minh đó là tài sản riêng của mình. Các chứng cứ này có thể là hợp đồng mua bán riêng của người đó, tài sản được thừa kế hoặc tặng cho riêng, hoặc có những chứng từ pháp lý khác để chứng minh rằng tài sản đó không phải là tài sản chung của vợ chồng. Việc làm rõ này rất quan trọng để tránh những tranh chấp về quyền sở hữu tài sản trong trường hợp ly hôn hoặc khi có yêu cầu phân chia tài sản.
Tìm hiểu ngay: hợp đồng mượn tài sản
Về hình thức của Hợp đồng mua bán xe
Theo quy định tại điểm b, khoản 2 Điều 11 Thông tư 24/2023/TT-BCA về đăng ký xe, hợp đồng mua bán, cho, tặng xe giữa cá nhân với cá nhân phải được công chứng, chứng thực, hoặc phải có xác nhận của cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi người bán đang công tác, nếu người bán là thành viên trong lực lượng vũ trang, hoặc là người nước ngoài làm việc trong cơ quan đại diện ngoại giao, lãnh sự, hoặc đại diện của các tổ chức quốc tế. Điều này nhằm đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch của giao dịch, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch.
Do đó, khi thực hiện giao dịch mua bán xe ô tô, các bên liên quan cần phải đến các cơ quan có thẩm quyền để thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực hợp đồng. Cụ thể, các bên có thể lựa chọn đến Văn phòng công chứng, phòng công chứng hoặc UBND xã, phường nơi cư trú để thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng mua bán. Việc công chứng hợp đồng không chỉ giúp xác nhận tính hợp pháp của giao dịch mà còn tạo ra một cơ sở pháp lý vững chắc, giúp các bên tránh được những tranh chấp pháp lý sau này. Đây cũng là cách để đảm bảo rằng hợp đồng mua bán xe đã được thỏa thuận rõ ràng và minh bạch, đồng thời có giá trị pháp lý khi đăng ký quyền sở hữu xe tại cơ quan đăng ký xe.
Về xe máy, ô tô tham gia giao dịch mua bán
Trong hợp đồng mua bán xe máy, ô tô, một yêu cầu quan trọng là chiếc xe phải là tài sản được phép giao dịch, tức là không phải là tài sản bị cấm, bị hạn chế mua bán theo quy định của pháp luật. Điều này có nghĩa là xe bán phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người bán và người bán phải có quyền bán chiếc xe đó theo quy định tại Điều 431 Bộ luật Dân sự 2015. Nếu xe đó thuộc diện bị cấm chuyển nhượng, chẳng hạn như xe có nguồn gốc bất hợp pháp, bị tịch thu hay xe đã bị tòa án yêu cầu xử lý, thì hợp đồng mua bán sẽ không có giá trị pháp lý và giao dịch có thể bị hủy bỏ.
Bên cạnh đó, để hợp đồng mua bán có giá trị pháp lý và có thể thực hiện các thủ tục đăng ký quyền sở hữu, chiếc xe còn phải có đầy đủ giấy tờ hợp pháp. Đối với xe máy, ô tô, giấy tờ quan trọng bao gồm Giấy đăng ký xe, Giấy chứng nhận kiểm định (đối với ô tô phải có Giấy đăng kiểm còn hạn), các giấy tờ chứng minh nguồn gốc và quyền sở hữu hợp pháp của người bán. Đây là các giấy tờ bắt buộc phải có và phải được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi ký kết hợp đồng để tránh rủi ro pháp lý cho cả hai bên.
Trong hợp đồng mua bán, thông tin về chiếc xe cũng cần phải được ghi rõ ràng, chi tiết, phù hợp với các thông tin trên Giấy đăng ký xe. Thông tin thường được đưa vào bao gồm: Nhãn hiệu của xe, số loại, số khung, số máy, biển số xe, và các thông tin khác có liên quan để xác định chính xác chiếc xe trong giao dịch. Việc khai báo đầy đủ và chính xác các thông tin này giúp đảm bảo tính chính xác của hợp đồng và bảo vệ quyền lợi của cả bên mua và bên bán, tránh xảy ra tranh chấp về chiếc xe sau khi giao dịch hoàn tất.
Nội dung bắt buộc phải có trong Hợp đồng mua bán xe
Hợp đồng mua bán xe là một tài liệu pháp lý quan trọng và cần có sự rõ ràng, chi tiết về các yếu tố liên quan đến giao dịch để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên. Một hợp đồng mua bán xe đầy đủ cần phải bao gồm một số nội dung bắt buộc. Trước hết, hợp đồng phải ghi rõ tài sản mua bán, mô tả chính xác đặc điểm của chiếc xe, bao gồm nhãn hiệu, loại xe, số khung, số máy, biển số xe, tình trạng kỹ thuật và pháp lý của xe. Điều này giúp xác định rõ ràng đối tượng giao dịch và đảm bảo rằng chiếc xe có đủ giấy tờ hợp pháp, không có tranh chấp về quyền sở hữu.
Một nội dung quan trọng không thể thiếu trong hợp đồng mua bán xe là giá cả và phương thức thanh toán. Giá cả của chiếc xe và hình thức thanh toán được các bên tự do thỏa thuận dựa trên giá trị thực tế của chiếc xe tại thời điểm ký kết hợp đồng. Trong trường hợp hai bên không thể thống nhất được giá hoặc không có thỏa thuận rõ ràng, giá trị xe sẽ được xác định theo giá thị trường tại thời điểm và địa điểm ký hợp đồng. Phương thức thanh toán có thể là trả một lần, trả góp, hoặc theo các hình thức khác do các bên thỏa thuận. Việc xác định rõ ràng phương thức thanh toán giúp tránh được những tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Hợp đồng cũng phải quy định rõ quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong giao dịch. Người bán có nghĩa vụ bàn giao xe với tình trạng như đã thỏa thuận, bảo đảm xe không có tranh chấp pháp lý và đúng với mô tả trong hợp đồng. Người mua có nghĩa vụ thanh toán đầy đủ và đúng hạn theo phương thức đã thỏa thuận. Ngoài ra, hợp đồng cũng cần quy định về phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại trong trường hợp một trong hai bên không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, gây thiệt hại cho bên kia. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên và đảm bảo rằng các thỏa thuận trong hợp đồng sẽ được thực hiện nghiêm túc.
Một nội dung quan trọng không kém là việc giải quyết tranh chấp trong hợp đồng. Hợp đồng cần chỉ rõ phương thức giải quyết tranh chấp, có thể thông qua thương lượng, hòa giải hoặc nếu không thành công thì có thể đưa ra tòa án hoặc trọng tài để giải quyết. Điều này giúp các bên có cơ sở pháp lý để xử lý khi có vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Bên cạnh đó, hợp đồng mua bán xe còn cần phải xác định thời hạn giao xe và nhận xe, một yếu tố không thể thiếu để các bên biết được thời điểm cụ thể khi việc chuyển nhượng quyền sở hữu xe hoàn tất. Thời hạn này cũng phải được các bên thỏa thuận, đồng thời cần phải thực hiện đúng cam kết để tránh ảnh hưởng đến quyền lợi và nghĩa vụ của các bên trong giao dịch.
Mời bạn xem thêm:
- Thủ tục thành lập văn phòng công chứng như thế nào?
- Thủ tục thành lập văn phòng công chứng như thế nào?
- Thủ tục thành lập trường mầm non tư thục năm 2024 như thế nào?
Câu hỏi thường gặp:
Khi mua, bán một chiếc xe, người mua cần đóng các khoản phí và lệ phí sau đây (hoặc bên bán trả nếu thỏa thuận):
– Lệ phí trước bạ
– Lệ phí đăng ký, cấp biển số
– Phí công chứng, chứng thực
Hai bên ký Hợp đồng mua bán xe có công chứng hoặc chứng thực (nếu công chứng thì thực hiện tại Phòng công chứng/Văn phòng công chứng; chứng thực tại Ủy ban nhân dân cấp xã);