Chỉ định thầu rút gọn là gì?
Chỉ định thầu rút gọn là sự kết hợp giữa hai khái niệm “chỉ định thầu” và “rút gọn”, phản ánh một hình thức lựa chọn nhà thầu đặc biệt trong các tình huống cấp bách, cần thực hiện gói thầu một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Cụ thể, “chỉ định thầu” là một trong những phương thức lựa chọn nhà thầu được quy định tại điểm c khoản 1 Điều 20 của Luật Đấu thầu 2023. Tuy nhiên, không phải tất cả các gói thầu đều có thể áp dụng hình thức này. Chỉ những gói thầu có tính chất cấp bách, đòi hỏi phải thực hiện ngay mới được phép chỉ định thầu. Luật Đấu thầu 2023 đã nêu rõ 12 trường hợp cụ thể tại khoản 1 Điều 23 cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu.
Bên cạnh đó, “rút gọn” hay “quy trình rút gọn” ám chỉ việc giảm bớt các thủ tục, quy trình trong việc lựa chọn nhà thầu, nhằm giúp cho việc chỉ định thầu trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn. Quy trình rút gọn cho phép các bước lựa chọn nhà thầu được thực hiện một cách đơn giản, với thời gian thực hiện ngắn hơn so với các hình thức đấu thầu thông thường. Do đó, chỉ định thầu rút gọn là hình thức mà chủ đầu tư sẽ chỉ định một nhà thầu thực hiện gói thầu trong các tình huống khẩn trương, cấp bách và cần phải giảm thiểu các thủ tục hành chính để nhanh chóng triển khai công việc. Tuy nhiên, dù là quy trình rút gọn, chủ đầu tư vẫn phải tuân thủ một số thủ tục pháp lý nhất định để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong quá trình lựa chọn nhà thầu.
Trường hợp nào được phép chỉ định thầu rút gọn?
Chỉ định thầu là một hình thức lựa chọn nhà thầu đặc biệt, trong đó bên mời thầu sẽ trực tiếp xác định và lựa chọn một nhà thầu duy nhất để tham gia thực hiện hợp đồng mà không cần phải thông qua một quá trình đấu thầu mở hay cạnh tranh giữa các nhà thầu khác. Đây là một hình thức lựa chọn nhà thầu trong đó chủ đầu tư hoặc bên mời thầu có quyền quyết định trực tiếp nhà thầu nào sẽ thực hiện gói thầu, dựa trên các yếu tố như năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu hoặc tính cấp bách của dự án.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 23 của Luật Đấu thầu 2023, các trường hợp được áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn được liệt kê tại các điểm a, b và c khoản 1 của Điều 23. Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 43 của Luật Đấu thầu 2023 cũng quy định rằng đối với trường hợp quy định tại điểm m khoản 1 Điều 23, người có thẩm quyền có thể quyết định áp dụng quy trình rút gọn, bao gồm các bước cụ thể như chuẩn bị và gửi dự thảo hợp đồng cho nhà thầu, hoàn thiện hợp đồng, trình, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng và quản lý việc thực hiện hợp đồng. Điều này giúp rút ngắn thời gian và thủ tục cần thiết trong quá trình lựa chọn nhà thầu, nhất là đối với các gói thầu có tính cấp bách.
Tổng cộng, có bốn trường hợp cụ thể được phép áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn. Đầu tiên, đối với các gói thầu cấp bách nhằm bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia hoặc để khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, sự cố, thảm họa hoặc các sự kiện bất khả kháng khác. Thứ hai, các gói thầu cần thực hiện ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng và tài sản của cộng đồng dân cư hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công trình liền kề. Thứ ba, các gói thầu phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, duy trì hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh trong tình huống cấp bách, đặc biệt là các gói thầu cung cấp thuốc, hóa chất, vật tư y tế, thiết bị y tế để cấp cứu người bệnh trong tình trạng khẩn cấp. Cuối cùng, các gói thầu có giá trị từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng hoặc thuộc các dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, hoặc các dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công, với giá trị gói thầu không quá 500 triệu đồng đối với dịch vụ tư vấn, và không quá 1 tỷ đồng đối với gói thầu phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp.
Ngoài ra, nếu cần điều chỉnh hạn mức quy định tại điểm m khoản 1 Điều 23 của Luật Đấu thầu 2023 để phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và quyết định. Điều này nhằm đảm bảo tính linh hoạt trong việc áp dụng các quy định của luật, phù hợp với thực tiễn và nhu cầu cấp thiết của các dự án đấu thầu.
Tìm hiểu ngay: hợp đồng tương tự trong đấu thầu
Quy trình thực hiện chỉ định thầu rút gọn hiện nay thế nào?
Điểm đặc biệt của chỉ định thầu là hoàn toàn không có sự cạnh tranh giữa các nhà thầu, điều này có thể giúp rút ngắn thời gian và thủ tục, phù hợp với những gói thầu yêu cầu thực hiện ngay hoặc có tính chất đặc thù, khẩn cấp. Tuy nhiên, do không có sự cạnh tranh, hình thức này thường chỉ được áp dụng trong một số trường hợp đặc biệt như bảo vệ an ninh quốc gia, ứng phó với thiên tai, sự cố khẩn cấp, hoặc khi chỉ có một nhà thầu duy nhất có khả năng thực hiện gói thầu.
Theo quy định tại Điều 78 Nghị định 24/2024/NĐ-CP, quy trình chỉ định thầu rút gọn được thực hiện theo các bước cụ thể, với những điều kiện và yêu cầu riêng biệt cho từng loại gói thầu. Đối với việc chỉ định thầu rút gọn trong ba trường hợp quy định tại điểm a, b, c khoản 1 Điều 23 của Luật Đấu thầu 2023, quy trình sẽ thực hiện như sau:
Đầu tiên, đối với ba trường hợp này, việc chỉ định thầu rút gọn không yêu cầu phải phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Căn cứ vào quy mô và tính chất của từng gói thầu, cùng với thông tin sơ bộ về các nhà thầu có khả năng thực hiện, chủ đầu tư hoặc cơ quan quản lý trực tiếp gói thầu sẽ xác định và giao cho nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện ngay gói thầu. Sau đó, trong vòng 15 ngày kể từ khi bắt đầu thực hiện gói thầu, các bên liên quan cần hoàn thiện các thủ tục chỉ định thầu. Các bước cần thực hiện bao gồm: chuẩn bị và gửi dự thảo hợp đồng cho nhà thầu, trong đó nêu rõ phạm vi công việc, thời gian thực hiện, chất lượng yêu cầu và giá trị tương ứng; sau đó hoàn thiện hợp đồng, trình và phê duyệt kết quả chỉ định thầu; ký kết hợp đồng với nhà thầu được chỉ định và tiến hành quản lý thực hiện hợp đồng; cuối cùng, công khai kết quả chỉ định thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Đối với các gói thầu có hạn mức chỉ định thầu theo quy định tại điểm m khoản 1 Điều 23 Luật Đấu thầu 2023, quy trình sẽ có một số khác biệt. Cụ thể, gói thầu này phải được phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Chủ đầu tư hoặc bên mời thầu sẽ căn cứ vào mục tiêu và phạm vi công việc để chuẩn bị và gửi dự thảo hợp đồng cho nhà thầu có khả năng thực hiện gói thầu. Dự thảo hợp đồng sẽ bao gồm các yêu cầu về phạm vi công việc, thời gian thực hiện, chất lượng công việc và giá trị tương ứng, cũng như các nội dung cần thiết khác. Sau khi dự thảo hợp đồng được gửi, các bên sẽ tiến hành hoàn thiện hợp đồng, trình và phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, rồi ký kết hợp đồng chính thức. Việc công khai kết quả chỉ định thầu cũng phải tuân thủ quy định tại khoản 6 Điều 31 của Nghị định 24/2024/NĐ-CP. Cuối cùng, hợp đồng ký kết giữa các bên phải phù hợp với quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu và các tài liệu liên quan khác, và việc quản lý thực hiện hợp đồng sẽ được tiến hành theo quy định tại Điều 33 của Nghị định này.
Trong trường hợp chủ đầu tư không áp dụng quy trình rút gọn mà thay vào đó áp dụng quy trình thông thường, quy trình lựa chọn nhà thầu sẽ thực hiện theo các quy định tại Điều 76 hoặc Điều 77 của Nghị định 24/2024/NĐ-CP. Điều này đảm bảo tính linh hoạt trong việc áp dụng các quy trình phù hợp với đặc thù của từng dự án và yêu cầu thực tế của công tác đấu thầu.
Mời bạn xem thêm:
- Các trường hợp chủ xe cần đi đổi giấy đăng ký xe
- Thủ tục xin trích lục giấy đăng ký kết hôn năm 2024
- Khi đăng ký hộ kinh doanh cần giấy tờ gì?
Câu hỏi thường gặp:
Thực tế triển khai đa số các gói thầu được xây dựng và lập trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu theo khoản e) nêu trên, khi đó các trường hợp nằm trong hạn mức chỉ định thầu được quy định tại Điều 54 Nghị định 63/2014/NĐ-CP như sau:
1. Không quá 500 triệu đồng đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, dịch vụ công; không quá 01 tỷ đồng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp, mua thuốc, vật tư y tế, sản phẩm công;
2. Không quá 100 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự toán mua sắm thường xuyên.
Mẫu hồ sơ yêu cầu chỉ định thầu được quy định tại Thông tư số 11/2015/TT-BKHĐT, để tiện theo dõi và sử dụng chúng tôi cung cấp các mẫu số 01, 02 kèm theo dưới đây:
Mẫu số 01: Chỉ định thầu xây lắp
Mẫu số 02: Chỉ định thầu mua sắm hàng hóa