Ngày thế giới phòng chống HIV/AIDS là ngày nào?
Các triệu chứng của AIDS không phải xuất hiện ngay lập tức mà thường xảy ra sau một thời gian dài kể từ khi nhiễm HIV. Trong giai đoạn này, bệnh nhân có thể không có bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào, tuy nhiên virus vẫn đang hoạt động âm thầm và tấn công hệ miễn dịch. Khi bệnh phát triển đến giai đoạn AIDS, người bệnh có thể bị mắc các nhiễm trùng cơ hội nghiêm trọng, chẳng hạn như lao, viêm phổi, nhiễm nấm, hoặc các loại ung thư như ung thư hạch bạch huyết và ung thư cổ tử cung, do cơ thể không còn khả năng tự bảo vệ. Những nhiễm trùng này có thể là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Căn cứ Mục 2 Phần 1 trong Kế hoạch phòng, chống HIV/AIDS năm 2024 ban hành kèm theo Quyết định số 612/QĐ-BYT, Bộ Y tế đã thực hiện một loạt các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong năm 2023 với sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành, tổ chức xã hội và cộng đồng. Các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS đã được triển khai rộng rãi tại cộng đồng, trong các khu công nghiệp lớn, trường học và trại giam. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương thực hiện giám sát và tổ chức các hội thảo đánh giá tình hình thực hiện Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư, qua đó đánh giá kết quả và đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Đặc biệt, Bộ Y tế đã tổ chức nhiều hoạt động thông tin, giáo dục và truyền thông phòng, chống HIV/AIDS trên các phương tiện thông tin đại chúng, bao gồm cả mạng xã hội. Một trong những sự kiện nổi bật là Tháng chiến dịch truyền thông phòng, chống HIV/AIDS diễn ra vào tháng 11/2023, cùng với lễ kỷ niệm Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12. Thêm vào đó, các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS cũng được đa dạng hóa, bao gồm việc triển khai các chương trình tư vấn xét nghiệm và cấp phát vật tư y tế. Trong năm 2023, khoảng hơn 2.700.000 lượt người đã được tư vấn xét nghiệm HIV, trong đó có khoảng 18.700 trường hợp dương tính với HIV. Các biện pháp can thiệp giảm thiểu tác hại cũng đạt kết quả tích cực, như cấp phát gần 10 triệu bơm kim tiêm cho người nghiện chích ma túy và phân phát 8,5 triệu bao cao su cùng 4,4 triệu chất bôi trơn cho những nhóm có nguy cơ cao.
Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS là một sự kiện quan trọng hàng năm nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng ngừa và điều trị HIV/AIDS. Năm 2024, Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS sẽ rơi vào Chủ nhật, ngày 01 tháng 12.
04 Nguyên tắc phòng chống HIV/AIDS
AIDS không chỉ là một căn bệnh liên quan đến vi rút HIV mà còn là một thách thức lớn đối với hệ thống y tế và xã hội, đòi hỏi sự quan tâm và nỗ lực của cộng đồng trong công tác phòng, chống, cũng như điều trị HIV/AIDS.
Theo Điều 3 của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) năm 2006, bốn nguyên tắc cơ bản trong công tác phòng, chống HIV/AIDS đã được quy định rõ ràng, nhằm đảm bảo hiệu quả và tính toàn diện của các hoạt động này. Nguyên tắc đầu tiên nhấn mạnh việc kết hợp các biện pháp xã hội và biện pháp chuyên môn kỹ thuật y tế trong phòng, chống HIV/AIDS. Trong đó, phòng ngừa luôn được đặt lên hàng đầu, và biện pháp chủ yếu được thực hiện là thông tin, giáo dục, truyền thông nhằm thay đổi hành vi của cộng đồng, nâng cao nhận thức về phòng ngừa HIV, hạn chế các yếu tố nguy cơ và góp phần giảm sự lây nhiễm.
Nguyên tắc thứ hai yêu cầu việc phối hợp liên ngành và huy động sự tham gia của toàn xã hội trong công tác phòng, chống HIV/AIDS. Điều này có nghĩa là các bộ, ngành, tổ chức xã hội và cộng đồng cần phối hợp chặt chẽ với nhau, lồng ghép các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS vào các chương trình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, từ đó tạo nên một chiến lược đồng bộ và toàn diện, không chỉ tập trung vào vấn đề sức khỏe mà còn hỗ trợ sự phát triển bền vững.
Nguyên tắc thứ ba đề cập đến việc kết hợp chặt chẽ công tác phòng, chống HIV/AIDS với các chương trình phòng, chống ma túy và mại dâm, đặc biệt chú trọng vào việc triển khai các biện pháp can thiệp giảm tác hại. Việc dự phòng lây nhiễm HIV, đặc biệt đối với những nhóm có nguy cơ cao như người nghiện chích ma túy, người bán dâm, hay nam quan hệ tình dục đồng giới, cần phải được thực hiện đồng bộ với các chiến lược phòng chống ma túy và mại dâm, để giảm thiểu các yếu tố làm gia tăng sự lây lan của HIV trong cộng đồng.
Cuối cùng, nguyên tắc thứ tư yêu cầu không kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV và các thành viên trong gia đình họ. Điều này không chỉ là yêu cầu về đạo đức mà còn là một phần quan trọng trong việc tạo dựng môi trường xã hội thân thiện, hỗ trợ và khuyến khích người nhiễm HIV tham gia vào các hoạt động xã hội, đặc biệt là trong các chương trình phòng, chống HIV/AIDS. Bằng cách này, người nhiễm HIV sẽ không cảm thấy bị cô lập, bị từ chối hay phân biệt đối xử, từ đó có thể chủ động hơn trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế và tham gia tích cực vào công cuộc phòng chống dịch bệnh.
Tóm lại, bốn nguyên tắc này đã tạo nên một cơ sở pháp lý vững chắc và phương pháp tiếp cận toàn diện trong việc phòng, chống HIV/AIDS, nhằm giảm thiểu sự lây lan của dịch bệnh và hỗ trợ người nhiễm HIV hòa nhập, sống khỏe mạnh và đóng góp cho cộng đồng.
Tìm hiểu thêm: Thủ tục xin hưởng chế độ bệnh nghề nghiệp
08 Chính sách của Nhà nước về phòng chống HIV/AIDS
HIV (Human Immunodeficiency Virus) là một loại vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người, lây truyền chủ yếu qua các con đường sau: quan hệ tình dục không an toàn, truyền máu, dùng chung kim tiêm, và từ mẹ sang con. Trong đó, quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm cả quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn và thậm chí qua đường miệng, là con đường lây truyền HIV phổ biến nhất. Khi quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su, virus HIV có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương nhỏ, niêm mạc của cơ quan sinh dục, hậu môn hoặc miệng. Đây là lý do tại sao nhóm người có quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt là những người có nhiều bạn tình hoặc tham gia vào các hoạt động tình dục đồng giới, có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn.
Theo Điều 6 của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) năm 2006, Nhà nước đã ban hành một hệ thống các chính sách quan trọng để phòng ngừa và kiểm soát dịch HIV/AIDS, góp phần giảm thiểu tác động của dịch bệnh này trong cộng đồng. Chính sách đầu tiên khuyến khích các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hợp tác, giúp đỡ dưới mọi hình thức trong công tác phòng, chống HIV/AIDS. Cụ thể, Nhà nước khuyến khích phát triển các mô hình tự chăm sóc cho người nhiễm HIV, giúp họ có thể duy trì cuộc sống ổn định, tự lập và giảm thiểu sự kỳ thị, phân biệt đối xử trong xã hội.
Một trong những chính sách quan trọng khác là hỗ trợ sản xuất thuốc kháng HIV trong nước và thực hiện các biện pháp giảm giá thuốc kháng HIV. Điều này nhằm giúp các bệnh nhân HIV/AIDS có thể tiếp cận được các loại thuốc điều trị với chi phí hợp lý, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống. Chính sách này cũng khuyến khích việc phát triển các công ty dược phẩm trong nước, giảm sự phụ thuộc vào các sản phẩm nhập khẩu, qua đó đảm bảo nguồn cung thuốc ổn định và bền vững cho công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Chính sách thứ ba là khuyến khích các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị vũ trang nhân dân tổ chức đào tạo và tuyển dụng người nhiễm HIV và thành viên gia đình họ vào làm việc, đồng thời đầu tư nguồn lực vào công tác phòng, chống HIV/AIDS. Chính sách này không chỉ tạo cơ hội nghề nghiệp cho người nhiễm HIV mà còn góp phần giảm kỳ thị và thúc đẩy sự hòa nhập của họ vào cộng đồng. Thêm vào đó, Nhà nước cũng huy động sự tham gia của toàn xã hội, bao gồm các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong nước và nước ngoài, để đóng góp tài chính, kỹ thuật vào công tác phòng, chống HIV/AIDS, giúp nâng cao hiệu quả của các chương trình phòng ngừa và điều trị.
Nhằm tối ưu hóa các nguồn lực, chính sách của Nhà nước cũng yêu cầu huy động và điều phối các nguồn lực cho phòng, chống HIV/AIDS phù hợp với tình hình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước trong từng giai đoạn cụ thể. Điều này giúp đảm bảo rằng các chương trình phòng, chống HIV/AIDS được triển khai một cách hiệu quả và bền vững, đặc biệt là trong các giai đoạn dịch bệnh có diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng chú trọng đến việc hỗ trợ nghiên cứu khoa học, trao đổi và đào tạo chuyên gia, chuyển giao kỹ thuật trong công tác phòng, chống HIV/AIDS, nhằm nâng cao năng lực đội ngũ y tế và cải tiến các phương pháp điều trị, chăm sóc cho người nhiễm HIV.
Ngoài ra, Nhà nước còn đặc biệt quan tâm đến các đối tượng dễ bị tổn thương như trẻ em sinh ra từ người mẹ nhiễm HIV, cũng như những bệnh nhân AIDS có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Chính sách hỗ trợ phòng, chống lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, cung cấp sữa thay thế cho trẻ em dưới 6 tháng tuổi và chăm sóc bệnh nhân AIDS gặp khó khăn về vật chất giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu tác động tiêu cực của HIV/AIDS. Cuối cùng, chính sách cũng bao gồm việc điều trị, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp, đảm bảo quyền lợi của người lao động trong các ngành nghề có nguy cơ cao bị lây nhiễm HIV.
Tổng thể, các chính sách này của Nhà nước tạo nên một khuôn khổ pháp lý vững chắc, hỗ trợ toàn diện cho công tác phòng, chống HIV/AIDS, giúp giảm thiểu sự lây lan của dịch bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người nhiễm HIV, đồng thời thúc đẩy sự tham gia của toàn xã hội trong cuộc chiến chống đại dịch HIV/AIDS.
Mời bạn xem thêm:
- Cách tra cứu thông tin quy hoạch nhanh chóng
- Quy định bỏ quy hoạch đất cây xanh năm 2023 như thế nào?
- Quy hoạch ODT có các loại quy hoạch nào?
Câu hỏi thường gặp:
HIV là bệnh do virus HIV gây ra, đây là virus thuộc họ retroviridae, nó có thể lây lan qua quan hệ tình dục, tiêm chích ma túy hoặc dùng chung kim tiêm, tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh hoặc từ mẹ sang con trong khi mang thai, sinh nở hoặc cho con bú.
HIV có thể lây truyền qua 3 con đường chính sau đây:
Qua đường tình dục: Bị máu, tinh dịch hoặc dịch tiết của người nhiễm HIV xâm nhập vào cơ thể khi quan hệ qua âm đạo, hậu môn hoặc miệng.
Qua đường máu: Dùng chung kim tiêm, các vật sắc nhọn có dính máu của người nhiễm HIV, truyền máu từ người nhiễm HIV.
Từ mẹ sang con: Mẹ nhiễm HIV có thể truyền virus sang con trong quá trình mang thai, sinh con hoặc cho con bú. Điều trị sớm bằng thuốc kháng virus giúp giảm đáng kể nguy cơ lây truyền virus sang đứa trẻ.
HIV lây nhiễm qua 3 con đường chính
