Thủ tục mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước như thế nào?

Các loại nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước?

Nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước bao gồm nhiều loại hình khác nhau, mỗi loại đều có mục đích sử dụng và quy định quản lý riêng biệt, được thiết kế để đáp ứng các nhu cầu và phục vụ các đối tượng khác nhau trong xã hội. Các loại nhà ở này bao gồm nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội và nhà ở cũ, mỗi loại đều được quản lý theo các quy định pháp luật cụ thể.

Theo quy định tại Điều 80 của Luật Nhà ở 2014, các loại nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước được phân loại như sau:

1. Nhà ở công vụ: Đây là những căn nhà được Nhà nước đầu tư xây dựng hoặc mua sắm bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước. Nhà ở công vụ cũng có thể được xác lập thuộc sở hữu của Nhà nước theo quy định của pháp luật hiện hành.
2. Nhà ở để phục vụ tái định cư: Những căn nhà này được Nhà nước đầu tư bằng nguồn vốn hoặc theo hình thức quy định tại khoản 3 Điều 36 của Luật Nhà ở. Nhà ở tái định cư được xây dựng nhằm phục vụ nhu cầu chuyển đổi nơi ở cho người dân khi có các dự án phát triển cơ sở hạ tầng hoặc các công trình công cộng khác.
3. Nhà ở xã hội: Đây là loại nhà được Nhà nước đầu tư bằng nguồn vốn hoặc hình thức quy định tại khoản 1 Điều 53 của Luật Nhà ở. Nhà ở xã hội nhằm mục đích hỗ trợ cho các đối tượng có thu nhập thấp, khó khăn trong việc tìm kiếm chỗ ở phù hợp và đảm bảo điều kiện sống.
4. Nhà ở cũ: Đây là những căn nhà đã được đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách nhà nước hoặc có nguồn gốc từ vốn ngân sách nhà nước, và hiện đang được cho hộ gia đình, cá nhân thuê theo quy định của pháp luật về nhà ở.

Như vậy, theo các quy định của pháp luật, nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước bao gồm bốn loại chính: nhà ở công vụ, nhà ở để phục vụ tái định cư, nhà ở xã hội và nhà ở cũ, tất cả đều được Nhà nước đầu tư, xây dựng hoặc xác lập theo quy định pháp luật hiện hành.

Có được bán hoặc cho thuê nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước không?

Việc phân loại và quy định quản lý cụ thể cho từng loại nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước không chỉ giúp Nhà nước đáp ứng hiệu quả các nhu cầu của người dân mà còn đảm bảo việc sử dụng tài sản công một cách hợp lý và hiệu quả. Mỗi loại nhà ở đều được quản lý theo các quy định pháp luật riêng biệt, nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc phân phối và sử dụng tài sản công. Điều này giúp đảm bảo rằng tài sản công được sử dụng một cách tối ưu nhất, đồng thời đáp ứng đúng nhu cầu của từng nhóm đối tượng, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Theo quy định tại Điều 83 của Luật Nhà ở 2014, việc cho thuê, cho thuê mua, và bán nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước phải được thực hiện với sự công khai, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành. Cụ thể, việc này cần phải đảm bảo sự tuân thủ quy định tại Điều 82, Điều 84 cùng với các quy định về giao dịch mua bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở được quy định tại Chương VIII của Luật Nhà ở.

Đối với từng loại nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước, các quy định cụ thể như sau:

• Nhà ở công vụ: Khi thực hiện việc cho thuê nhà ở công vụ, cần phải tuân thủ các quy định tại Điều 33 của Luật Nhà ở. Đối tượng này chỉ được cho thuê và không có hình thức cho thuê mua hay bán.
• Nhà ở để phục vụ tái định cư: Việc cho thuê, cho thuê mua hoặc bán nhà ở để phục vụ tái định cư phải thực hiện theo các quy định tại Điều 35 và Điều 41 của Luật Nhà ở. Điều này nhằm đảm bảo các nhu cầu tái định cư của người dân khi có sự thay đổi về nơi ở do các dự án công cộng hoặc cơ sở hạ tầng.
• Nhà ở xã hội: Việc cho thuê, cho thuê mua hoặc bán nhà ở xã hội phải được thực hiện theo quy định tại Điều 62 và Điều 63 của Luật Nhà ở. Nhà ở xã hội chủ yếu nhằm hỗ trợ cho các đối tượng có thu nhập thấp, khó khăn trong việc tìm kiếm chỗ ở phù hợp.
• Nhà ở cũ: Đối với nhà ở cũ, việc cho thuê hoặc bán phải đảm bảo rằng nhà ở không có khiếu kiện, tranh chấp về quyền sử dụng và phải thuộc diện được phép cho thuê hoặc bán theo quy định của pháp luật về nhà ở.

Ngoài ra, hợp đồng cho thuê, thuê mua hoặc mua bán nhà ở cần phải có các nội dung được quy định tại Điều 121 của Luật Nhà ở. Cụ thể:

• Đối với việc mua bán, thuê mua nhà ở xã hội hoặc nhà ở cũ, hợp đồng sẽ được ký kết giữa bên mua hoặc bên thuê mua với cơ quan quản lý nhà ở.
• Đối với việc cho thuê, thuê mua hoặc bán nhà ở phục vụ tái định cư, hợp đồng sẽ được ký giữa người được tái định cư với đơn vị được giao trách nhiệm bố trí tái định cư.
• Đối với việc thuê nhà ở bao gồm nhà ở cũ, nhà ở công vụ, hoặc nhà ở xã hội, hợp đồng sẽ được ký giữa bên thuê và cơ quan quản lý nhà ở hoặc đơn vị được giao quản lý vận hành nhà ở đó.

Như vậy, nhà ở công vụ chỉ được cho thuê, trong khi nhà ở để phục vụ tái định cư, nhà ở xã hội và nhà ở cũ có thể được phép bán. Việc thực hiện các giao dịch cho thuê, cho thuê mua hoặc bán các loại nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật nêu trên.

Tìm hiểu thêm: Lệ phí xây dựng nhà ở

Thủ tục mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước

Nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước là các loại hình nhà ở mà quyền sở hữu thuộc về Nhà nước, được đầu tư và quản lý bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc các nguồn tài chính công khác. Những căn nhà này được xây dựng và quản lý nhằm phục vụ các mục tiêu công cộng, hỗ trợ các đối tượng cần thiết, và đáp ứng nhu cầu về chỗ ở của người dân.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 69 của Nghị định 99/2015/NĐ-CP, được bổ sung bởi khoản 16 Điều 1 Nghị định 30/2021/NĐ-CP, trình tự và thủ tục bán nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước được thực hiện theo các bước sau:

1. Nộp hồ sơ: Người có nhu cầu mua nhà ở cũ phải nộp hồ sơ đề nghị mua nhà tại đơn vị quản lý vận hành nhà ở hoặc tại cơ quan quản lý nhà ở, tùy theo sự quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
2. Xử lý hồ sơ: Cơ quan tiếp nhận hồ sơ có trách nhiệm tiếp nhận và ghi giấy biên nhận hồ sơ, kiểm tra hồ sơ, đồng thời lập danh sách người mua nhà. Dựa trên hồ sơ đề nghị, Sở Xây dựng sẽ tổ chức cuộc họp của Hội đồng xác định giá bán nhà ở để xác định giá bán nhà và quyền sử dụng đất. Sau khi giá được xác định, Sở Xây dựng sẽ lập danh sách đối tượng đủ điều kiện mua nhà kèm theo văn bản xác định giá bán của Hội đồng, trình cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà ở để xem xét và quyết định.
   1. Đối với nhà ở do Bộ Quốc phòng quản lý, cơ quan tiếp nhận hồ sơ sẽ tổ chức cuộc họp của Hội đồng xác định giá và sau đó trình Bộ Quốc phòng để ban hành quyết định bán nhà ở cũ.
3. Quyết định bán nhà: Dựa trên báo cáo của cơ quan quản lý nhà ở, cơ quan đại diện chủ sở hữu sẽ ban hành quyết định bán nhà ở cũ. Quyết định này phải nêu rõ đối tượng được mua, địa chỉ nhà, giá bán và giá chuyển quyền sử dụng đất. Quyết định cũng phải được gửi đến cơ quan quản lý nhà ở và đơn vị quản lý vận hành nhà ở để phối hợp thực hiện ký kết hợp đồng mua bán.
4. Thông báo ký hợp đồng: Sau khi nhận quyết định, đơn vị quản lý vận hành nhà ở sẽ thông báo cho người mua biết thời gian cụ thể để ký kết hợp đồng mua bán với cơ quan quản lý nhà ở.
5. Thực hiện bán nhà: Thời gian thực hiện bán nhà cũ không được vượt quá 45 ngày kể từ ngày đơn vị quản lý vận hành nhận đủ hồ sơ hợp lệ đến khi ký kết hợp đồng mua bán. Thời gian này không bao gồm thời gian nộp nghĩa vụ tài chính và thời gian cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận cho người mua.
6. Cấp Giấy chứng nhận: Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở cho người mua theo quy định của pháp luật về đất đai. Danh sách người mua đã được cấp Giấy chứng nhận và một bản sao Giấy chứng nhận phải được gửi cho Sở Xây dựng để lưu trữ và theo dõi.
7. Xử lý trường hợp trễ hạn: Nếu quá 90 ngày kể từ khi đơn vị quản lý vận hành nhà ở thông báo thời gian ký hợp đồng mà người mua chưa ký hợp đồng, và nếu có sự thay đổi về giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành, cơ quan quản lý nhà ở phải báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để phê duyệt giá mới trước khi ký kết hợp đồng.
8. Thông báo lần hai: Trong trường hợp người mua không ký hợp đồng theo thời hạn thông báo lần đầu, cơ quan quản lý nhà ở sẽ gửi văn bản thông báo lần hai. Trong thông báo này, sẽ quy định rõ thời hạn 30 ngày để người mua ký hợp đồng. Nếu sau 10 ngày từ thời hạn thông báo lần hai mà người mua vẫn không ký hợp đồng, cơ quan quản lý nhà ở sẽ trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định hủy bỏ quyết định bán nhà và tiếp tục quản lý cho thuê nhà theo quy định.

Như vậy, việc mua nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước yêu cầu người mua phải nộp hồ sơ đề nghị và thực hiện theo trình tự, thủ tục được quy định để đảm bảo tính công khai và minh bạch trong quá trình giao dịch.

Có thể bạn muốn biết:

• Quy định về dán nhãn hàng hóa năm 2024
• Quy định bồi thường nhà ở khi nhà nước thu hồi đất
• Hoàn công nhà ở mất bao lâu theo quy định?

Câu hỏi thường gặp