Thực hiện việc phá dỡ công trình xây dựng khi nào?
Phá dỡ công trình xây dựng là quá trình xóa bỏ hoặc tháo gỡ các công trình xây dựng đã hoàn thành hoặc đang trong quá trình thi công. Việc phá dỡ có thể được thực hiện trong nhiều trường hợp khác nhau. Quá trình phá dỡ công trình thường được điều chỉnh và giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan chức năng để đảm bảo an toàn và tuân thủ các quy định pháp luật về xây dựng và bảo vệ môi trường.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi bởi khoản 44 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, việc phá dỡ công trình xây dựng được thực hiện trong nhiều trường hợp khác nhau nhằm đảm bảo sự an toàn và tuân thủ các quy định pháp luật. Cụ thể, các trường hợp bao gồm như sau:
Đầu tiên, phá dỡ công trình để giải phóng mặt bằng xây dựng công trình mới hoặc công trình xây dựng tạm. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển hạ tầng và xây dựng mới trong khu vực.
Thứ hai, trong trường hợp công trình có nguy cơ sụp đổ, có thể gây ảnh hưởng đến cộng đồng và các công trình lân cận, việc phá dỡ cấp bách sẽ được thực hiện để ngăn chặn và xử lý tình huống khẩn cấp, đảm bảo an toàn cho mọi người và tài sản.
Thứ ba, phá dỡ công trình trong khu vực cấm xây dựng, nhằm tuân thủ các quy định pháp luật và bảo vệ môi trường.
Thứ tư, khi công trình xây dựng không đúng quy hoạch, thiết kế hoặc không có giấy phép xây dựng, việc phá dỡ sẽ giúp khắc phục vi phạm và đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về xây dựng.
Thứ năm, trong trường hợp công trình xây dựng lấn chiếm đất công hoặc đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân, việc phá dỡ sẽ đảm bảo quyền lợi chính đáng của chủ sở hữu đất và tuân thủ pháp luật về sử dụng đất.
Cuối cùng, khi nhà ở riêng lẻ có nhu cầu phá dỡ để xây dựng mới, việc này sẽ giúp cải tạo và nâng cấp hạ tầng sinh hoạt, đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn và môi trường sống.
Tổng hợp lại, việc phá dỡ công trình xây dựng được thực hiện nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật xây dựng, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng, đồng thời phù hợp với các nhu cầu phát triển và bảo vệ của đất nước.
Tháo dỡ công trình xây dựng trái phép trong trường hợp nào?
Phá dỡ công trình xây dựng là quá trình quan trọng trong lĩnh vực xây dựng, đánh dấu sự xóa bỏ hoặc tháo gỡ các công trình đã hoàn thành hoặc đang trong quá trình thi công. Việc phá dỡ có ý nghĩa quan trọng trong việc tái sử dụng đất đai và chuẩn bị không gian cho các công trình mới. Quá trình này thường xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau, như giải phóng mặt bằng cho các dự án xây dựng mới, phòng chống thiên tai, dịch bệnh hoặc xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về xây dựng.
Theo quy định tại điểm c khoản 15 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP về vi phạm quy định về trật tự xây dựng, các biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm buộc phá dỡ công trình xây dựng khi có các hành vi vi phạm được liệt kê như sau:
Đầu tiên, tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung giấy phép xây dựng được cấp, đặc biệt là trong trường hợp cấp phép sửa chữa, cải tạo, di dời công trình hoặc khi có giấy phép xây dựng có thời hạn.
Thứ hai, tổ chức thi công xây dựng công trình không tuân thủ nội dung giấy phép xây dựng được cấp đối với trường hợp cấp giấy phép xây dựng mới.
Thứ ba, xây dựng công trình mà không có giấy phép xây dựng theo quy định pháp luật.
Thứ tư, xây dựng công trình không đúng với thiết kế được thẩm định trong trường hợp được miễn giấy phép xây dựng.
Thứ năm, xây dựng không đúng quy hoạch xây dựng, bao gồm cả quy hoạch đô thị được duyệt.
Thứ sáu, xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích hoặc không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung.
Thứ bảy, tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm sau khi đã bị lập biên bản vi phạm hành chính, dù người có thẩm quyền đã yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm đối với các hành vi vi phạm hành chính như quy định tại điểm 4, 6, 7, 8, 9 và 10 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP.
Cuối cùng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm 4, 6, 7, 8, 9 và 10 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP mà vẫn tái phạm, nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tổng hợp lại, các điều khoản này nhằm đảm bảo tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật về xây dựng, bảo vệ quyền lợi và lợi ích của cộng đồng, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững và an toàn của các công trình xây dựng trong đất nước.
Tham khảo thêm: Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng đối với công trình tôn giáo
Thẩm quyền cưỡng chế tháo dỡ công trình xây dựng trái phép
Việc phá dỡ công trình không chỉ đơn thuần là tháo gỡ vật liệu xây dựng mà còn bao gồm các quy trình kỹ thuật phức tạp như phân loại và xử lý các chất thải xây dựng một cách an toàn và bảo vệ môi trường. Điều này đòi hỏi sự điều chỉnh và giám sát chặt chẽ từ các cơ quan chức năng nhằm đảm bảo quá trình phá dỡ diễn ra đúng quy trình, an toàn cho công nhân và cư dân xung quanh, đồng thời tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường và xử lý chất thải. Thẩm quyền cưỡng chế tháo dỡ công trình xây dựng trái phép được quy định như sau:
Theo quy định tại Điểm c) Khoản 4 Điều 4 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28 tháng 01 năm 2022 của Chính Phủ, đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính, ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, tổ chức và cá nhân có hành vi vi phạm còn có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, bao gồm buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm. Điều này nhằm đảm bảo sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về xây dựng, bảo vệ môi trường và quyền lợi của người dân.
Từ đó, căn cứ theo các Điều 74, 75, 76, 78, 79, 80 của Nghị định số 16/2022/NĐ-CP, đối với biện pháp cưỡng chế tháo dỡ công trình xây dựng trái phép, các cơ quan có thẩm quyền bao gồm:
- Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành.
- Chánh Thanh tra Sở Xây dựng (hoặc Chánh thanh tra Sở Giao thông vận tải – Xây dựng).
- Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng.
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Các cơ quan này có thẩm quyền và trách nhiệm cưỡng chế tháo dỡ những công trình xây dựng vi phạm pháp luật để khắc phục và ngăn chặn các hậu quả tiêu cực, đồng thời bảo vệ môi trường sống và đất nước. Quá trình cưỡng chế tháo dỡ được thực hiện một cách nghiêm túc và minh bạch, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.
Mời bạn xem thêm:
- Thủ tục phá dỡ công trình xây dựng diễn ra như thế nào?
- Quy trình bảo trì công trình xây dựng diễn ra như thế nào?
- Thông tư 19/2022/TT-BGTVT quy định về bảo trì công trình hàng hải
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định tại khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 sửa đổi bởi điểm c khoản 1 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 có giải thích công trình xây dựng là sản phẩm được xây dựng theo thiết kế, tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước.
Căn cứ theo Phụ lục 1 ban hành kèm theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP, căn cứ theo công năng sử dụng, hiện nay, công trình xây dựng bao gồm các loại như sau:
– Công trình sử dụng cho mục đích dân dụng (công trình dân dụng)
– Công trình sử dụng cho mục đích sản xuất công nghiệp (công trình công nghiệp).
– Công trình cung cấp các cơ sở, tiện ích hạ tầng kỹ thuật (công trình hạ tầng kỹ thuật).
– Công trình phục vụ giao thông vận tải (công trình giao thông).
– Công trình phục vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn (công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn).