Giám hộ là một trách nhiệm quan trọng được giao cho cá nhân hoặc pháp nhân theo quy định của pháp luật. Những người này có thể được cử bởi Ủy ban nhân dân cấp xã, được Tòa án chỉ định, hoặc tuân theo quy định tại khoản 2 của Điều 48 trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Chức năng chính của giám hộ là thực hiện nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của những đối tượng như người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, và người gặp khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Ai được làm giám hộ cho người chưa thành niên?
Ai được làm giám hộ cho người chưa thành niên?
Việc giám hộ không chỉ đơn giản là quản lý hành vi hay quyền lợi của người được giám hộ, mà còn đòi hỏi sự nhạy bén, tôn trọng và tận tâm từ phía người giám hộ. Họ phải đảm bảo rằng quyết định được đưa ra luôn tuân theo quy định của pháp luật và phản ánh đúng ý muốn và lợi ích tốt nhất cho người được giám hộ.
Theo quy định tại Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015, người đại diện theo pháp luật của cá nhân bao gồm cha, mẹ đối với con chưa thành niên. Trong trường hợp con chưa thành niên vẫn có sự hiện diện của cả hai phụ huynh, quy định rõ ràng rằng cha mẹ sẽ là người đại diện theo pháp luật của con. Điều này có nghĩa là không có sự phát sinh chế định giám hộ giữa cha mẹ và con, mà chỉ tồn tại quyền và trách nhiệm đại diện pháp luật.
Trong trường hợp khác, khi một người cần được giám hộ và không có người giám hộ nào được xác định, Tòa án sẽ chỉ định một người đại diện theo pháp luật. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những trường hợp như người có khó khăn trong nhận thức hoặc người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Trong những tình huống này, sự can thiệp của Tòa án giúp bảo vệ quyền lợi và lợi ích của những người yếu đuối, đồng thời đảm bảo rằng họ được đại diện một cách đầy đủ và công bằng theo quy định pháp luật.
Tóm lại, quy định tại Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015 không chỉ xác định rõ vai trò của người đại diện theo pháp luật mà còn đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc xử lý các trường hợp liên quan đến quyền lợi và trách nhiệm pháp luật của các cá nhân chưa thành niên hoặc có khó khăn trong nhận thức.
Người giám hộ của người chưa thành niên phải đáp ứng những điều kiện nào?
Nhiệm vụ quan trọng của giám hộ là thực hiện chăm sóc và bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của nhóm đối tượng đặc biệt như người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, và người gặp khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Chức năng này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là trách nhiệm xã hội, yêu cầu sự tận tâm và nhạy bén từ phía người giám hộ.
Dựa trên quy định của Điều 48 và Điều 49 Bộ luật Dân sự 2015 về giám hộ, người làm người giám hộ cần đáp ứng một số điều kiện quan trọng nhằm bảo đảm quyền lợi và an ninh của người được giám hộ.
Thứ nhất, người giám hộ phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, đảm bảo rằng họ có khả năng thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người giám hộ cần có kiến thức và kỹ năng để đảm bảo quyền lợi và lợi ích của người được giám hộ.
Thứ hai, người giám hộ cần có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình. Điều này đảm bảo rằng người giám hộ không chỉ là người có kiến thức chuyên môn mà còn là người đáp ứng đạo đức và chuẩn mực đạo đức trong việc thực hiện trách nhiệm của mình.
Thứ ba, người giám hộ không được là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án về các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của người giám hộ trong việc bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ.
Cuối cùng, người giám hộ không được là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên. Điều này khẳng định tầm quan trọng của việc người giám hộ phải đáp ứng các tiêu chuẩn quy định để đảm bảo rằng họ có khả năng thực hiện trách nhiệm đối với những người yếu đuối một cách đầy đủ và có trách nhiệm.
>>>Xem thêm: thủ tục xác nhận tài sản riêng
Cha mẹ đều mất thì ai sẽ là người giám hộ đương nhiên của con chưa thành niên?
Sự đa dạng trong cách thức cử người giám hộ, từ cấp ủy địa phương đến sự chỉ định của Tòa án, hay theo quy định cụ thể tại Điều 48 Bộ luật Dân sự 2015, nhấn mạnh sự linh hoạt và tính đặc biệt của mỗi trường hợp. Điều này giúp đảm bảo rằng người giám hộ được chọn là những cá nhân hoặc pháp nhân có đủ khả năng và chất lượng để thực hiện trách nhiệm của mình một cách có trách nhiệm và chân thành.
Theo quy định của Điều 52 Bộ luật Dân sự 2015, người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên được xác định theo một thứ tự ưu tiên nhất định, nhằm đảm bảo sự chăm sóc và bảo vệ quyền lợi của người chưa thành niên một cách toàn diện.
Đầu tiên, quy định rõ ràng rằng anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả sẽ là người giám hộ ưu tiên. Trong trường hợp anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ, thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo sẽ được xem xét. Tuy nhiên, nếu có thỏa thuận, anh ruột hoặc chị ruột khác có thể được chọn làm người giám hộ.
Nếu không có người giám hộ được xác định trong gia đình như quy định ở khoản 1, thì quy định tiếp theo là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại sẽ đảm nhiệm vai trò người giám hộ hoặc những người này có thể thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ. Điều này giúp đảm bảo rằng người giám hộ là người trong gia đình có mối quan hệ gần gũi và quen thuộc với người chưa thành niên.
Trong trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 và khoản 2, thì quy định cuối cùng là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột sẽ được xem xét làm người giám hộ. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm kiếm người giám hộ trong cộng đồng gia đình mở rội để đảm bảo mối quan hệ chăm sóc và bảo vệ cho người chưa thành niên.
Xem thêm bài viết:
- Mẫu đơn xin bảo lãnh tại ngoại cho người bị tạm giam năm 2024
- Quy định về đất rừng phòng hộ hiện nay như thế nào?
- Bán nhà bao lâu phải chuyển hộ khẩu?
Câu hỏi thường gặp
1. Chăm sóc, giáo dục người được giám hộ.
2. Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp pháp luật quy định người chưa đủ mười lăm tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
3. Quản lý tài sản của người được giám hộ.
4. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.
1. Người giám hộ được thay đổi trong trường hợp sau đây:
a) Người giám hộ không còn đủ các điều kiện quy định tại Điều 49, Điều 50 của Bộ luật dân sự năm 2015
b) Người giám hộ là cá nhân chết hoặc bị Tòa án tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, mất năng lực hành vi dân sự, mất tích; pháp nhân làm giám hộ chấm dứt tồn tại;
c) Người giám hộ vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ giám hộ;
d) Người giám hộ đề nghị được thay đổi và có người khác nhận làm giám hộ.