Hiểu như thế nào về công đoàn?
Vai trò của công đoàn không chỉ là đại diện cho quyền lợi của người lao động mà còn là một phần quan trọng của cơ cấu quyền lực trong xã hội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, công đoàn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quyền lợi và điều kiện làm việc công bằng cho người lao động, và đồng thời đóng góp vào việc duy trì ổn định và phát triển của xã hội.
Theo Điều 10 của Hiến pháp 2013, công đoàn được xác định là tổ chức đại diện cho người lao động, với nhiệm vụ quan trọng là chăm sóc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ, đồng thời hỗ trợ người lao động nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, và đóng góp vào xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Công đoàn cũng có thể được hiểu theo nghĩa hẹp là tổ chức tập hợp các đoàn viên trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp để đại diện và thực hiện các quyền, nhiệm vụ của một công đoàn.
Luật Công đoàn 2012 đã rõ ràng quy định chức năng của công đoàn trong quan hệ lao động. Đầu tiên, công đoàn đóng vai trò đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các đoàn viên và người lao động. Họ không chỉ đứng ra giúp đỡ trong việc ký kết hợp đồng lao động mà còn cung cấp tư vấn để tránh các rủi ro pháp lý khi người lao động không hiểu rõ nội dung hợp đồng hoặc khi có vi phạm phát sinh.
Ngoài ra, công đoàn tham gia vào quá trình thương lượng và giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể giữa người lao động và người sử dụng lao động, đảm bảo các điều khoản được thực thi một cách công bằng và chính xác. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập và giám sát thang lương, tiêu chuẩn trả lương và tiền thưởng, đảm bảo rằng người lao động nhận được mức lương và các phúc lợi phù hợp.
Cuối cùng, khi quyền lợi của người lao động và tập thể bị vi phạm, công đoàn có quyền kiến nghị với cơ quan nhà nước, tổ chức có thẩm quyền xem xét và giải quyết. Điều này thể hiện vai trò quan trọng của công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động và duy trì sự công bằng trong môi trường lao động.
Tìm hiểu thêm: nợ xấu có mua trả góp được không
Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?
Công đoàn không chỉ là một tổ chức đại diện cho người lao động trong việc đàm phán và thương lượng với các cấp quản lý và các doanh nghiệp, mà còn là một nền tảng quan trọng cho việc tăng cường nhận thức về quyền lợi lao động và xây dựng sự đoàn kết trong giai cấp công nhân. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục, và đào tạo nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp của người lao động, từ đó thúc đẩy sự phát triển cá nhân và sự nghiệp của họ.
Theo Điều 6 của Luật Công đoàn 2012, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của công đoàn được quy định rõ ràng. Đầu tiên, công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ. Điều này đồng nghĩa với việc các thành viên trong công đoàn có quyền được tự do tham gia vào quyết định và hoạt động của tổ chức này, thông qua việc bầu cử các lãnh đạo hoặc tham gia vào các cuộc họp, thảo luận.
Thứ hai, theo quy định, công đoàn được tổ chức và hoạt động dựa trên Điều lệ Công đoàn Việt Nam, đồng thời phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Điều này đảm bảo rằng công đoàn hoạt động theo một khung pháp lý rõ ràng và được nhất quán với quy định của pháp luật, đồng thời phản ánh đúng đắn ý chí và mong muốn của Đảng và Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Dựa trên căn cứ quy định nêu trên, rõ ràng không có quy định bắt buộc các doanh nghiệp phải thành lập tổ chức công đoàn. Sự thành lập của công đoàn là tự nguyện, và người lao động có quyền lựa chọn tham gia vào tổ chức này hoặc không. Điều này thể hiện tinh thần tự do và dân chủ trong hoạt động của công đoàn, đồng thời tôn trọng quyền tự do của người lao động trong việc lựa chọn tham gia vào tổ chức này hay không.
Quyền và trách nhiệm của công đoàn bảo vệ người lao động như thế nào?
Với sứ mệnh quan trọng và vị trí trong hệ thống chính trị của xã hội Việt Nam, công đoàn không chỉ là một tổ chức đại diện cho quyền lợi của người lao động mà còn là một lực lượng quan trọng đóng góp vào sự phát triển toàn diện của đất nước.
Mục 1 Chương II của Luật Công đoàn 2012 đặc biệt quan trọng khi định rõ quyền và trách nhiệm của công đoàn, nhằm tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc để tổ chức hoạt động của họ. Cụ thể, các quyền và trách nhiệm này bao gồm:
Đầu tiên, công đoàn được ủy quyền và có trách nhiệm đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của người lao động. Điều này bao gồm việc tham gia vào việc thương lượng với cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp để đảm bảo các quyền lợi của người lao động được đảm bảo và tôn trọng.
Thứ hai, công đoàn tham gia vào quản lý nhà nước và quản lý kinh tế – xã hội. Điều này có nghĩa là họ tham gia vào quá trình xây dựng và đánh giá các chính sách, quyết định có ảnh hưởng đến cuộc sống và quyền lợi của người lao động.
Thứ ba, công đoàn có quyền trình dự án luật, pháp lệnh và kiến nghị xây dựng chính sách, pháp luật, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động.
Thứ tư, công đoàn tham dự các phiên họp, cuộc họp, kỳ họp và hội nghị để đại diện và bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Thứ năm, công đoàn tham gia vào các hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo quyền lợi của người lao động.
Thứ sáu, công đoàn có trách nhiệm tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động, tăng cường nhận thức và ý thức về quyền lợi của họ.
Thứ bảy, công đoàn còn có nhiệm vụ phát triển đoàn viên công đoàn và công đoàn cơ sở, tăng cường sự đoàn kết và sức mạnh của tổ chức này.
Cuối cùng, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở cũng có quyền và trách nhiệm đối với người lao động ở các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa thành lập công đoàn cơ sở, nhằm bảo vệ quyền lợi và lợi ích của họ. Điều này nhấn mạnh vai trò của công đoàn trong việc đại diện và bảo vệ quyền lợi của người lao động, đồng thời khuyến khích việc thành lập các công đoàn cơ sở để tăng cường quyền lợi của người lao động.
Mời bạn xem thêm:
- Hợp đồng chuyển nhượng văn phòng thừa phát lại năm 2024
- Thủ tục thành lập văn phòng công chứng như thế nào?
- Thủ tục cấp Giấy phép kinh doanh vận tải hàng hóa năm 2024
Câu hỏi thường gặp
Nguyên tắc tổ chức và hoạt động công đoàn tại Điều 6 Luật Công đoàn 2012 được quy định như sau:
– Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
– Công đoàn được tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam, phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước
Những hành vi bị nghiêm cấm với công đoàn được quy định tại Điều 9 Luật Công đoàn 2012 như sau:
– Cản trở, gây khó khăn trong việc thực hiện quyền công đoàn.
– Phân biệt đối xử hoặc có hành vi gây bất lợi đối với người lao động vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn.
– Sử dụng biện pháp kinh tế hoặc biện pháp khác gây bất lợi đối với tổ chức và hoạt động công đoàn.
– Lợi dụng quyền công đoàn để vi phạm pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân.
