Thủ tục đăng ký chuyển di sản thừa kế cho một người năm 2024

Khai nhận di sản thừa kế được thực hiện ở đâu?

Sau khi người có tài sản chết, những người có quyền lợi liên quan cần làm thủ tục khai tử tại Ủy ban nhân dân (UBND) xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người chết và tiến hành mở thừa kế.

Địa điểm mở thừa kế là nơi phát sinh các quyền và nghĩa vụ của người thừa kế. Đây cũng là nơi Tòa án có thẩm quyền quyết định việc thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật và nơi các cơ quan nhà nước giải quyết các quyền lợi liên quan đến di sản thừa kế. Địa điểm mở thừa kế được quy định tại Khoản 2 Điều 611 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

• Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại Khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.
• Địa điểm mở thừa kế là nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản; nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng, địa điểm mở thừa kế là nơi có toàn bộ di sản hoặc nơi có phần lớn di sản.

Việc khai nhận di sản thừa kế sẽ được thực hiện tại văn phòng công chứng nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản. Nơi cư trú cuối cùng có thể là nơi người chết có hộ khẩu thường trú hoặc nơi đăng ký tạm trú có thời hạn của người đã chết. Nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng, nơi khai nhận di sản thừa kế sẽ là văn phòng công chứng nơi có toàn bộ hoặc phần lớn di sản thừa kế.

Niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di sản theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Công chứng 2014 như sau:

• Việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di sản phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết. Việc niêm yết do tổ chức hành nghề công chứng thực hiện tại trụ sở của UBND cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản; nếu không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì niêm yết tại nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó.
• Trường hợp di sản gồm cả bất động sản và động sản hoặc di sản chỉ gồm có bất động sản, việc niêm yết sẽ được thực hiện tại UBND cấp xã nơi có bất động sản.
• Trường hợp di sản chỉ gồm có động sản, nếu trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng và nơi thường trú hoặc tạm trú có thời hạn cuối cùng của người để lại di sản không ở cùng một tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tổ chức hành nghề công chứng có thể đề nghị UBND cấp xã nơi thường trú hoặc tạm trú có thời hạn cuối cùng của người để lại di sản thực hiện việc niêm yết.

Thủ tục đăng ký chuyển di sản thừa kế cho một người

Để đăng ký chuyển di sản thừa kế cho một người, bạn cần thực hiện các thủ tục sau:

Khai nhận di sản thừa kế

Chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản thừa kế:

• Giấy chứng nhận quyền sở hữu di sản của người chết (ví dụ: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ đỏ).
• Giấy tờ tùy thân của các đồng thừa kế (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu).
• Giấy chứng tử của người để lại di sản.
• Giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản (giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, v.v.).

Thực hiện khai nhận di sản thừa kế tại văn phòng công chứng:

• Đến văn phòng công chứng nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản hoặc nơi có di sản để thực hiện khai nhận di sản.
• Tất cả những người thừa kế cần có mặt để ký vào biên bản thỏa thuận phân chia di sản. Nếu có người không thể có mặt, phải có giấy ủy quyền hợp lệ.

Thỏa thuận phân chia di sản

• Những người thừa kế cần lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế tại văn phòng công chứng.
• Nếu một hoặc nhiều người thừa kế từ chối nhận di sản, họ phải lập văn bản từ chối nhận di sản, và việc này cần được công chứng.

Niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản

• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản sẽ được niêm yết trong 15 ngày tại UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.

Đăng ký chuyển quyền sử dụng đất

Chuẩn bị hồ sơ đăng ký chuyển quyền sử dụng đất:

• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có công chứng.
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
• Giấy tờ tùy thân của người nhận di sản (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu).
• Giấy chứng tử của người để lại di sản.
• Các giấy tờ khác nếu có yêu cầu (giấy ủy quyền nếu có).

Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có đất:

• Văn phòng đăng ký đất đai sẽ thẩm tra hồ sơ, làm trích sao hồ sơ địa chính, và gửi số liệu địa chính cho cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính (nếu có).
• Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, văn phòng đăng ký đất đai sẽ cập nhật thông tin và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cho người nhận di sản.

Hoàn thành thủ tục và nhận giấy chứng nhận

• Sau khi hoàn tất các thủ tục trên và hoàn thành nghĩa vụ tài chính (nếu có), người nhận di sản sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở mới đứng tên mình.

Lưu ý:

• Các thủ tục trên cần thực hiện đúng theo quy định pháp luật để tránh rủi ro pháp lý.
• Nên liên hệ với văn phòng công chứng và Văn phòng đăng ký đất đai để được hướng dẫn chi tiết và hỗ trợ thực hiện các thủ tục.

Khai nhận di sản thừa kế như thế nào?

Những người thừa kế sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau, nên nếu muốn để lại toàn bộ tài sản cho một người thì những người còn lại nên lập văn bản từ chối nhận di sản.

Các thừa kế cần đến UBND xã hoặc văn phòng công chứng để thực hiện thỏa thuận phân chia di sản. Nếu đã có văn bản từ chối nhận di sản, người đó không cần phải đến.

Sau khi có văn bản thỏa thuận phân chia di sản hoặc văn bản khai nhận di sản, bạn có thể dùng giấy tờ này để làm thủ tục sang tên cho bản thân.

Cụ thể, cần thực hiện các bước sau:

Khai nhận di sản thừa kế:

Hồ sơ cần chuẩn bị theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 57 Luật Công chứng 2014, bao gồm:

• Các giấy tờ liên quan đến quyền sở hữu di sản của người mất (ví dụ: Giấy CNQSDĐ).
• Giấy tờ tùy thân của các đồng thừa kế (CMND, hộ khẩu).
• Giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản (giấy khai sinh).

Khi làm thủ tục khai nhận, bắt buộc phải có mặt và ký tên của những người thừa kế. Trường hợp vắng mặt, phải có giấy ủy quyền cho người khác hoặc những người còn lại.

Thủ tục đăng ký sang tên quyền sử dụng đất:

Thẩm quyền: Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có đất.

Hồ sơ gồm: Bản chính văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có công chứng; sổ đỏ; giấy tờ khác (giấy tờ tùy thân, giấy chứng tử, v.v.).

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Văn phòng đăng ký nhà đất sẽ thẩm tra hồ sơ, làm trích sao hồ sơ địa chính; gửi số liệu địa chính cho cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính (nếu có); chỉnh lý giấy chứng nhận đã cấp hoặc cấp giấy chứng nhận mới.

Sau khi bên nhận thừa kế hoàn thành nghĩa vụ tài chính, Văn phòng đăng ký nhà đất sẽ trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cho chủ sở hữu.

Mời bạn xem thêm:

• Thủ tục chia tài sản thừa kế không di chúc có những bước nào?
• Đất nông nghiệp có được thừa kế không?
• Thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là bao lâu?

Câu hỏi thường gặp