Quy trình quản lý nợ thuế năm 2024

Quản lý nợ thuế là gì?

Quản lý nợ thuế là quá trình mà cơ quan thuế thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát, giám sát, và thu hồi các khoản nợ thuế mà người nộp thuế chưa thanh toán theo thời hạn quy định. Quá trình này bao gồm việc áp dụng các biện pháp đôn đốc, kiểm tra, xử lý vi phạm nhằm đảm bảo các khoản thuế, phí, lệ phí, và các khoản thu từ đất đai, khai thác tài nguyên, và các nguồn thu khác thuộc ngân sách nhà nước được thu đầy đủ.

Các khoản nợ thuế có thể bao gồm:

• Thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế tài nguyên, và các loại thuế khác.
• Phí, lệ phí và các khoản thu khác do cơ quan thuế quản lý theo quy định pháp luật.

Việc quản lý nợ thuế nhằm mục tiêu đảm bảo tính kỷ luật trong nộp thuế, tăng cường hiệu quả thu ngân sách nhà nước và duy trì trật tự, công bằng trong nghĩa vụ thuế.

Quy trình quản lý nợ thuế năm 2024

Quy trình quản lý nợ thuế, cập nhật theo nội dung Quyết định 1129/QĐ-TCT, bao gồm một loạt các bước cụ thể và chi tiết giúp cơ quan thuế xây dựng, theo dõi, và thu hồi nợ thuế hiệu quả. Đầu tiên, chỉ tiêu nợ cần được xây dựng dựa trên tình hình thuế và các nhiệm vụ từ cấp trên.

Quá trình này trải qua nhiều giai đoạn từ xây dựng chỉ tiêu, phân công quản lý nợ, phân loại tiền thuế nợ, đến đôn đốc, cưỡng chế, xử lý tiền thuế, công khai thông tin người nợ thuế, và lập sổ theo dõi. Các cơ quan thuế các cấp có trách nhiệm phối hợp và báo cáo kết quả, góp phần xây dựng hệ thống quản lý nợ khoa học và hiệu quả hơn trong bối cảnh kinh tế – xã hội hiện nay.

Quy trình quản lý nợ thuế mới nhất, được quy định tại nội dung Quyết định 1129/QĐ-TCT 2022, là một chuỗi các bước có hệ thống nhằm giúp cơ quan thuế kiểm soát và thu hồi các khoản thuế nợ một cách hiệu quả và khoa học. Quy trình này bao gồm các bước sau:

Xây dựng chỉ tiêu nợ

Cơ quan thuế tiến hành xây dựng các chỉ tiêu nợ để đánh giá tỷ lệ nợ thuế trên tổng thu ngân sách và dự kiến thu hồi nợ trong năm kế hoạch. Các chỉ tiêu cụ thể bao gồm:

• Tổng số tiền thuế nợ: Tính trên tổng thu ngân sách nhà nước do ngành thuế quản lý đến ngày 31/12 của năm kế hoạch.
• Số tiền nợ có khả năng thu hồi: Đánh giá tỷ lệ nợ có thể thu hồi trên tổng thu ngân sách.
• Chỉ tiêu phấn đấu và nhiệm vụ cấp trên giao: Tính toán dựa trên báo cáo của cơ quan thuế địa phương và dự toán ngân sách nhà nước tại thời điểm báo cáo.

Quá trình giao chỉ tiêu nợ thực hiện qua các cấp cơ quan thuế như Tổng cục, Cục Thuế, và Chi cục Thuế. Thời gian hoàn thành việc giao chỉ tiêu lần lượt là 31/01 năm kế hoạch tại Chi cục và 05/02 năm kế hoạch tại Cục Thuế.

Phân công quản lý nợ

Các phòng, đội quản lý nợ tại Cục Thuế và Chi cục Thuế phân công nhiệm vụ cho công chức, đảm bảo từng người chịu trách nhiệm theo dõi các khoản nợ cụ thể. Hàng tháng, lãnh đạo phân công lại nếu có thay đổi về nhân sự hoặc có khoản nợ phát sinh cần theo dõi đặc biệt.

Phân loại tiền thuế nợ

Công chức thực hiện phân loại tiền thuế nợ dựa trên các hồ sơ cụ thể, phân loại thành các nhóm nợ để có kế hoạch xử lý phù hợp. Việc này giúp cơ quan thuế đánh giá chính xác tình hình nợ, từ đó có các biện pháp thu hồi hoặc xử lý hợp lý.

Đôn đốc thu hồi tiền thuế nợ

Việc đôn đốc thu nợ dựa trên thời gian nợ của người nộp thuế:

• Nợ từ 1 đến 30 ngày: Công chức đôn đốc thông qua điện thoại, email, hoặc tin nhắn để nhắc nhở nộp thuế.
• Nợ từ 31 ngày trở lên: Cơ quan thuế phát hành Thông báo tiền thuế nợ và có biện pháp nhắc nhở nghiêm ngặt hơn.
• Nợ trên 90 ngày: Thực hiện cưỡng chế thuế theo quy trình quy định.

Tạm hoãn xuất cảnh, gia hạn tạm hoãn xuất cảnh

Trường hợp người nộp thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế hoặc có nguy cơ cao về tình trạng nợ, cơ quan thuế có thể yêu cầu tạm hoãn xuất cảnh với người nộp thuế là cá nhân, hoặc người đại diện pháp luật của doanh nghiệp có nợ thuế. Nếu sau đó người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ, quyết định hoãn xuất cảnh sẽ được hủy bỏ.

Xử lý tiền thuế nợ

Bao gồm các biện pháp như:

• Xóa nợ và khoanh nợ khi đáp ứng đủ điều kiện.
• Gia hạn nộp thuế khi có lý do chính đáng, ví dụ như gặp khó khăn về giải phóng mặt bằng hoặc kinh doanh.
• Miễn và không tính tiền chậm nộp cho người nộp thuế trong một số trường hợp đặc biệt.
• Xác nhận tiền thuế nợ để làm cơ sở xử lý và báo cáo nợ thuế.

Xử lý tiền thuế đang chờ điều chỉnh và nợ khó thu

Công chức thực hiện điều chỉnh các khoản thuế đang chờ điều chỉnh và thực hiện biện pháp phù hợp với các khoản nợ khó thu.

Tìm hiểu thêm: Nợ thuế bao lâu thì bị cưỡng chế

Phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan đăng ký kinh doanh

Việc trao đổi thông tin giữa cơ quan thuế và cơ quan đăng ký kinh doanh nhằm đồng bộ dữ liệu, giúp cơ quan thuế nắm được tình hình hoạt động của các doanh nghiệp và kịp thời xử lý những đơn vị có nợ thuế.

Công khai thông tin người nợ thuế

Hàng tháng, bộ phận quản lý nợ rà soát và công khai thông tin về các doanh nghiệp và cá nhân nợ thuế, bao gồm tên, mã số thuế, địa chỉ và số tiền nợ. Điều này tạo áp lực công khai, giúp nâng cao ý thức nộp thuế và giảm thiểu tình trạng nợ đọng.

Lập nhật ký và sổ theo dõi tình hình nợ

Các cơ quan thuế cấp huyện và tỉnh lập nhật ký và sổ theo dõi để cập nhật, thống kê tình hình nợ. Đây là cơ sở dữ liệu quan trọng để đánh giá hiệu quả và thực hiện các biện pháp xử lý phù hợp.

Báo cáo kết quả quản lý nợ

Định kỳ, các cấp cơ quan thuế gửi báo cáo kết quả quản lý nợ. Báo cáo này cần kịp thời và chính xác, đảm bảo thông tin về tình trạng thu nợ được lãnh đạo nắm bắt và chỉ đạo xử lý kịp thời.

Lưu trữ tài liệu, dữ liệu quản lý nợ

Tất cả các báo cáo, hồ sơ và dữ liệu về quản lý nợ thuế được lưu trữ tại cơ quan thuế để phục vụ cho việc truy xuất, quản lý và đối chiếu khi cần.

Tổ chức quản lý nợ thuế

Nợ thuế được quản lý bởi các bộ phận chuyên trách:

• Tổng cục Thuế: Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế chịu trách nhiệm xây dựng, hướng dẫn, và giám sát toàn bộ hệ thống quản lý nợ. Tổng cục Thuế cũng định kỳ báo cáo kết quả, đề xuất các biện pháp và chính sách quản lý nợ.
• Cục Thuế các tỉnh: Phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tham mưu, tổ chức thực hiện quản lý nợ trong địa bàn, và báo cáo tình hình về Tổng cục Thuế.
• Chi cục Thuế: Đội quản lý nợ tại Chi cục chịu trách nhiệm quản lý nợ tại cấp huyện, cập nhật và báo cáo tình hình nợ thuế.

Quy trình quản lý nợ thuế quy định rõ ràng các nhiệm vụ, trách nhiệm và phương thức phối hợp giữa các bộ phận trong cơ quan thuế nhằm đạt hiệu quả quản lý cao, giảm thiểu tình trạng nợ đọng và góp phần bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Mời bạn xem thêm:

• Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?
• Thuế nhập khẩu ô tô tại Việt Nam là bao nhiêu năm 2024?
• Quy định về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp thế nào?

Câu hỏi thường gặp: